تلاجن

به نظرم میاد برای ازدواج باید دنبال هم‌خونه بود در اصل. این فاز «همسفر تا بهشت» که دوستان برداشتن خیلی کار رو سخت و توقعات رو بیخودی بالا می‌بره. یعنی اگر برگردی و خیلی بنیادی بهش نگاه کنی می‌بینی آدمی‌زاد به طور کلی برای تنها زندگی کردن خلق نشده. از طرفی برای همراه و همخونه داشتن، انتخاب فردی از جنس مخالف موضوع رو جالب‌تر و کامل‌تر می‌کنه. حالا فرض کنیم قراره یه همخونهٔ دائمی داشته باشی، طبیعتا بررسی و مشاوره و اینا لازم داره ولی نهایتا یه همراه موقته که البته از همهٔ آدمای دیگه قراره بهت نزدیک‌تر باشه. این ایده احتمالا کمک کنه آدما با خیلی چیزا تو زندگی مشترک کنار بیان که توی اون مدل «همسفر بهشتی» و فلان و اینا سخته کنار اومدنش.

در حوزهٔ مسائل اخلاقی، وضعیت فعلی که در آن قوانین وجود دارند و ندارند، بهترین راهبرد است. یک‌طور قانون‌مندی همراه با تغافل که جای کار دارد، ولی کلیت مسئله پدیدهٔ جالب و قابل‌بحث و پژوهشی است. مقایسهٔ مداوم وضع فعلی با قانون‌مندی خیلی سفت و سخت فلان ممکلت، نادیده گرفتن شرایط ویژه و قوانین ویژهٔ ماست. این وضعیت قابلیت دارد به عنوان یک مدل، تفسیر و عرضه شود.

مردم ما کیف می‌کنن که آدم‌های دیگه، به‌خصوص آدم‌های معروف و موفق شکست بخورن و سقوط کنن. خیلی به‌سختی اعتراف به اشتباه و عذرخواهی رو از آدم‌ها می‌پذیرن و چیزی که می‌شه با احتمال زیادی مطرحش کرد اینه که با روح و روان خودشون و عزیزانشون هم دارن همین‌طوری برخورد می‌کنن.

جسارتا اگر به کسی برنمی‌خوره، ما کشورمون رو دوست داریم. تلاش می‌کنیم حتی‌الامکان کالای باکیفیت داخلی و اگر نبود حتی‌الامکان کالای باکیفیت از کشورهای غیر بلوک غرب بخریم. تلاش می‌کنیم حتی‌الامکان از واژه‌های انگلیسی استفاده نکنیم و فارسی حرف بزنیم. حتی‌الامکان مسافرت‌های غیرضروری به خارج از کشور نمی‌ریم که از کشور تحت‌تحریممون ارز خارج نشه. اگر کسی ناراحت نمی‌شه، سعی می‌کنیم تو موقعیت‌های کاری که درش هستیم با سواد و کیفیت و همراه با خوش‌اخلاقی و وقت‌شناسی کار کنیم. اگه از نظر کسی توهین‌آمیز نیست، مسیر پیشرفت کشور و آزمون‌ و خطاهای ناگزیر این مسیر رو مسخره نمی‌کنیم. بله، ما هم ممکنه بعضا سبک زندگی‌مون با اونچه حاکمیت تبلیغ می‌کنه هماهنگ نباشه، ولی برای رسیدن به ایدئالمون سعی نمی‌کنیم جنگ داخلی راه بندازیم. هرچی هم بشه و هرچی هم باشیم، می‌دونیم که ته‌تهش مسائل باید همین‌جا و بین خودمون حل بشه. اگه انگ و تهمت بهمون نمی‌زنید، ایرانمون رو دوست داریم و بهش نمی‌گیم «خراب‌شده». عیب و ایرادهاش رو هم می‌دونیم؛ ولی دلیل نمی‌شه ازش عبور یا بهش خیانت کنیم. اگه دلخور نمی‌شید، ایران برامون مهمه. سعی می‌کنیم منابعش رو به‌اندازه مصرف کنیم، آدم‌های اسراف‌کاری نباشیم و طبیعتش رو تخریب نکنیم. اگه بهمون نمی‌گید عقب‌مونده، به نظرمون هرچی از غرب میاد درست نیست و باید با دید انتقادی به چیزایی که تو فیلما و سریالا می‌بینیم نگاه کنیم و مراقب رسانه باشیم. اگه برچسب بهمون نمی‌زنید، پیشینیهٔ تاریخی و تمدنی‌مون رو با ضعف‌ها و قوت‌هاش می‌شناسیم، به نقاط قوتش افتخار می‌کنیم و معتقدیم می‌شه ضعف‌ها رو برطرف کرد. اگه الکی‌خوش صدامون نمی‌کنید، نظرمون اینه که می‌شه ایران و ایرانی رو به خیلی جاهای بهتری رسوند و این به نیت و تلاش ماها بستگی داره. و نهایتا، اگر باعث عذاب وجدانتون نمی‌شه، ما با تک‌تک سلول‌هامون عاشق این سرزمینیم و آرزومونه جونمونو براش بدیم.

گاهی فکر می‌کنم شاید تو خوابی، توهمی چیزی هستیم. اون‌ سالی که اینا برجام رو قبول کردن، تو جلسات دانشجویی، اساتیدی میومدن که متن انگلیسی‌ش رو برامون می‌خوندن، ترجمه و از نظر حقوقی بازش می‌کردن. حتی توضیح می‌دادن مثلا چطور می‌شد امتیازهای کمتری داد و توافق بهتری نوشت و... . همهٔ اتفاقات و تبعات حقوقی مرتبط با این متن ابلهانه همون زمان کاااااملا مشخص بود. یادمه شب بعد از جلسهٔ بررسی متن این توافق‌نامه، بعضی بچه‌ها از شدت ناراحتی نتونسته بودن راحت بخوابن. همون زمان، منتقدین، جلسات متعددی برای توضیح مفاد این توافق و جزییاتش برگزار کردن و سعی کردن مردم رو آگاه کنن که چه پیامدهایی ممکنه پیش بیاد؛ ولی فقط انگ خوردن و توهین و تهمت شنیدن. گذشت و تو فاصلهٔ اجرایی شدن برجام تا پایان دولت اول آقای روحانی گشایش خاصی پیش نیومد و بدقولی طرف مقابل همون‌ موقع هم معلوم بود. منتها تو انتخابات ۹۶ باز هم مردم به همین تفکر رای دادن و حتی همین‌الان هم وقتی می‌خوان موضوع رو برای همدیگه توضیح بدن، بازم همه‌چی تقصیر نظامه :)

بین این همه آدم کوچیک و بزرگ و کوتاه و بلند تو نظام سوریه برای ریاست‌جمهوری، آمریکا صاف دست گذاشت روی جولانی که قبلاً برای سرش جایزه گذاشته بود و اصرار هم داره این ماجرا رو ادامه بده. این واقعا خیلی حیرت‌آوره. یعنی دیگه حتی لازم نمی‌بینن ذره‌ای حفظ ظاهر کنن :)

بچه‌ها ما باختیم.

تستوسترون واقعی اون‌جاست که یاد بگیری چطور باید همدلانه و دلسوزانه حمایت و مراقبت و محبت کنی. نه این که قرار باشه خودت رو فراموش کنی، نه این که سنگینی بار همه‌چیز روی دوش تو باشه، ولی مردانگی در حالت محض و خالصش، شبیه یه صخرهٔ بی‌شکله. اگر همون‌طور بمونه صرفا هوازده و خراب و فرسوده می‌شه. کمال این صخره وقتیه که چکش می‌خوره و شکل می‌گیره. و اون‌جاست که مرد، معنی پیدا می‌کنه. و الا داد کشیدن و دستور دادن و خشونت رو که همه بلدن.

تمسخر مردانگی به‌تکامل‌رسیده، از سمت آقایونی که خودشون به این کمال نرسیدن خیلی شایعه. ولی دلم می‌خواد مخصوصا آقایون مذهبی یه بار این سوال رو از خودشون بپرسن. فرض کنید نمی‌دونید این جمله از حضرت رسوله؛ اگر مرد محترمی که از سلامت اخلاقیش مطمئنید، الان بیاد و بگه محبوب‌ترین چیزها در این دنیا براش زن، عطر و نمازه، چه فکری در موردش می‌کنید و چه برخوردی باهاش دارید؟

بهش فکر کنید.

+ بدیهیات: طبیعتا این ماجرا نسخهٔ زنانه هم داره.

یک تعداد جملات قصار (اغلب‌شون حدیث هستند) تو دفترچهٔ یادداشتم نوشته بودم که گفتم باهاتون به اشتراک بذارم:

نوجوون که بودم، دختر قوی و شجاع مد بود. از اینا که یه شمشیر برمی‌دارن به نبرد پلیدی‌‌های دنیا می‌رن؛ تو فنون نظامی و مبارزه دست مردا رو از پشت می‌بندن و درحالی که حتی حالت موهاشون تو نبرد تن‌به‌تن به هم نمی‌خوره، با همهٔ ظرافت دخترونه و سبکی و بی‌وزنی، از پس یه غول چندتنی برمیان. طبیعتا تو چنین فضایی ترسیدن از جک و جونورایی مثل سوسک حتی ارزش مطرح شدن هم نداشت. نباید می‌ترسیدی و اگر وحشت داشتی، به قدر کافی قوی و شجاع نبودی. و خب، من نمی‌ترسیدم. یادمه یه بار یه سوسک مرده تو کلاس افتاده بود و درحالی که بیش‌تر بچه‌ها از ترس یا چندش تو خودشون جمع شده بودن، با دستمال کاغذی برداشتم انداختمش سطل آشغال.

انسانی که با رانت و پارتی و سهمیه رشد و سال‌ها از این طریق ارتزاق کرده، تصویر غلطی از سنت‌های خداوند و مناسبات عادی و طبیعی دنیا داره. به همین دلیله که مواضع برخی مسئولین و سیاسیون ما از شدت این اشتباهی بودن، بوی حماقت گرفته. و البته چون سال‌ها از این طریق نون خوردن و می‌خورن، این حماقت با پوست و گوشتشون آمیخته شده و امید به اصلاح برخی از اون‌ها، امید کاملا واهی و اشتباهیه.

نکته‌ای که در مورد انتخاب پزشکیان وجود داره اینه که یه عده‌ای دور دوم اومدن رای دادن صرفا برای‌این‌که جلیلی رییس‌جمهور نشه. در‌صورتی‌که در حالت معمول، دور دوم انتخابات‌ها کم‌فروغ‌تر از دور اولشونه.

من تقریبا تو همهٔ زندگی آدم‌بزرگیم این‌شکلی بودم که اگر با کسی (مخصوصا تو محیط کار) مشکل داری برو منطقی و آدمی‌زادی باهاش حرف بزن و مسئله رو بالغانه با هم حل کنید. منتها انگار این قضیه برای اغلب هموطنان گرامی تعریف نشده. ترجیح می‌دن پیچونده بشن و بازی دربیارن براشون، ولی نظر شفاف و صادقانه رو نشنون. تازه اسم آدم‌های این‌شکلی رو «باسیاست» (به معنای مثبتش) هم می‌ذارن🤦‍♀️

من جدی‌جدی دارم به این نتیجه می‌رسم تلاش‌های سازمان‌یافته‌ و قدرتمندی از داخل وجود داره که سعی می‌کنه ما مردم رو به این نتیجه برسونه که بریزیم تو خیابون و رژیم رو عوض کنیم. منتها اغلب ماها به دلایل مختلفی این کار رو انجام نمی‌دیم و بعد از شکست هر پروژه یه دور تنبیه می‌شیم تا پروژهٔ بعدی. که اون پروژهٔ بعدی هم باز خودش یه جور تنبیهه برای این که بریزیم تو خیابون و الخ.

[طی سال‌های اخیر برای بیان نقش زن تو خانواده و جامعه، بعضا اغراق شده به نظرم. یه جورایی بعضیا دیگه خیلی ادایی شدن. گاهی‌وقتا یه طوری صحبت می‌شه که انگار مرد هیچی نیست و هیچی ازش برنمیاد و همه‌چیز به خانوما ربط داره و همه‌ش داره به خانم‌ها ظلم می‌شه و... که جالب و درست نیست واقعا. و متاسفانه یکی از نتایج طبیعی این اشتباه اینه که در چنین شرایطی یه سری آقایون به هم می‌ریزن و به سنتی‌ترین اشکال مردسالاری برمی‌گردن که خودش باعث می‌شه گره حل مسائل این حوزه، کور و کورتر بشه. اینا رو گفتم که بگم جمله‌ای که می‌خوام در ادامه بنویسم از این جنس نیست. فقط می‌خوام به یکی از وجوهی که خانم‌ها در اون نقش جدی‌تر و مهم‌تری دارن اشاره کنم ولی امیدوارم این‌طور برداشت نشه از نظر من خانم‌ها به‌طور کلی جنس برتر و مهم‌ترن و همهٔ تاثیرات از جانب اون‌هاست و... .]

و اون جمله اینه:

نهایتا سرنوشت هر خانواده رو جهان‌بینی خانم اون خونه تعیین می‌کنه...

یه همکار خوشگل و بانمک دارم که یکی‌دو سال از من کوچیک‌تره. یکی‌دوسال پیش ازدواج کرده و چند ماه دیگه هم قراره به‌سلامتی نی‌نی‌ش به دنیا بیاد. یه دختر شاد و مهربون و پرانرژیه که واقعا حضورش پر از انرژی مثبته. کاملا مشخصه تو خانواده‌ای بزرگ شده که مامانش مدام قربون‌صدقه‌ش می‌رفته و سنگ صبورش بوده و باباش حامی و مراقبش. عاشق زندگی و شوهرش و الان هم بچه‌شه و از لحظه‌لحظهٔ به وجود اومدن این بچه _با این که از جهت پزشکی و فیزیولوژی خودش خیلی اذیت شد طفلکی_ لذت می‌بره. چرا؟ چون تو کل این پروسه، حتی قسمت‌های سخت و دردناکش دور‌و‌برش پر از حامی و مراقب بوده. ظاهراً دغدغهٔ مالی خاصی هم نداره. البته که همهٔ اینا در کنار هم باعث می‌شه از جهت کاری کمی تا قسمتی لوس و نازک‌نارنجی و کم‌طاقت باشه، ولی خب پر از اون چیزیه که الان امروزیا بهش می‌گن انرژی زنانه. هر مرحله‌ای از شادی‌ها یا مشکلات زندگیش باعث توجه بیش‌تر خانواد‌ه‌ش بهش می‌شه و کیه که تو همچین شرایطی دلش نخواد چند تا بچهٔ قدونیم‌قد داشته باشه؟

یک) چیزی که تو زندگی مهمه اینه که چی تحویل می‌گیری و چی تحویل می‌دی. ارزش افزوده‌ای که در موقعیت ایجاد می‌کنی مهمه (مهم‌ترینه). تو رو نهایتا با چیزی که بقیه بهش رسیدن مقایسه نمی‌کنن. با چیزی می‌سنجن که خودت می‌تونستی برسی و نرسیدی. پس تو هم فقط همین مقایسه رو برای خودت داشته باش.

با فرض شهادت هزار نفر از هموطنانمون، فرض جمعیت نود میلیونی ما، فرض کشته شدن سی نفر در اراضی اشغالی و جمعیت نه میلیونی اونا، ما باید حداکثر سیصد تا شهید می‌داشتیم تا نسبت‌ها تقریبا مساوی باشه. این فاصلهٔ سیصد تا هزار، بیش از هر چیز من رو آزار می‌ده...

احتمال داره کل بقای انقلاب اسلامی رو مدیون اون مسئول حفاظتی باشیم که اصرار کرد کیف کشمیری رو برای ملاقات با امام بگرده و آشنابازی درنیاورد.

انقدری که من می‌فهمم داشتن بمب اتم کمک خاصی به ما نمی‌کنه. این نظریه که باید تا جایی که ممکنه از طبیعت استفاده کرد و بهش تسلط پیدا کرد و قدرت پیدا کرد و... مادیه نه دینی. تو منظومهٔ فکری ما همهٔ این اقدامات یه حد معمول متعارفی دارن و قدرت اصلی دست خداست. فلذا تلاش‌های اغراق‌آمیز برای قدرتمند شدن لازم نیست. قدرت اصلی ما در مسیرهای دیگه و چیزهای دیگه است و برای اون‌ها باید تلاش کرد.